ਮੁਦੱਸਰ ਬਸ਼ੀਰ

ਲਹੌਰ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ

'ਗੋਇਲ' ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਾਕਾਂਖੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਾਵਲ ਹੈ ਜੋ ਦੋ ਕੇਂਦਰੀ ਪਾਤਰਾਂ ਦੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਜੀਵਨ ਰਾਹੀਂ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ, ਇਜਾਜ਼ ਹੈ, ਇੱਕ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬੋਝ ਹੇਠ ਦੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਫਿਰ, ਜ਼ਾਹਿਦ ਹੈ, ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਜੋ ਲਹੌਰ ਦੇ ਭੁੱਲੇ ਹੋਏ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਬਿਰਤਾਂਤਾਂ ਰਾਹੀਂ, ਬਸ਼ੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਭੁੱਲਣ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਕੀਮਤ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦੇ ਮਿਟਾਉਣ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਨਾਵਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਜ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੋਧਵਾਦ ਦੀ ਰਚਨਾਤਮਕ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੇਖ ਇਸਮਾਈਲ (ਪਹਿਲਾਂ ਰਮੇਸ਼ ਚੰਦ) ਵਰਗੇ ਪਾਤਰ ਵੰਡ ਦੇ ਸਦਮੇ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਪਛਾਣ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਾਹਿਦ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਸਾਥੀ, ਬਾਬੂ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਚਿੱਤਰਕਾਰ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਬੌਧਿਕ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਬਹੁਵਾਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹਨ।

ਬਸ਼ੀਰ ਦਾ ਲਾਹੌਰ ਬਾਰੇ ਡੂੰਘਾ ਅਤੇ ਗੂੜ੍ਹਾ ਗਿਆਨ - ਇਸਦੇ ਲੋਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਪਰਤਾਂ ਵਾਲਾ ਇਤਿਹਾਸ - ਇੱਕ ਭਰਪੂਰ ਬਣਤਰ ਵਾਲਾ ਪਿਛੋਕੜ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਨਾਵਲ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸੈਟਿੰਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਵਾਰਤਕ ਤਰਲ ਅਤੇ ਕਾਵਿਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭੂ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਚਿੱਤਰ ਅਤੇ ਯਾਦਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵੰਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ‘ਗੋਇਲ’ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ, ਅਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਵਲ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰੋਕਾਰ ਨੂੰ ਸਮੇਟਦਾ ਹੈ: ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ।

2019 Biography

ਮੁਦੱਸਰ ਬਸ਼ੀਰ ਇਕ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ, ਸ਼ਾਇਰ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਗਿਆਰਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸਮੇਤ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਵਿਚ ਗਲਪ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਰੇ ਅਨੇਕ ਲੇਖ ਪਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਲਹੌਰ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਡਮੁੱਲੇ ਖਜ਼ਾਨਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਲਹੌਰ ਦੀ ਵਾਰ - ਲਹੌਰ ਦਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ, ਕਾਂ ਵਾਘੇ ਬਾਰਡਰ - ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਅਤੇ ਸਮੇਂ - ਨਾਵਲ ਉਸਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹਨ। ਮੁਦੱਸਰ ਬਸ਼ੀਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਲਿਖਤਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਵਿਚ ਅਨੁਵਾਦ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਵਿਚ ਲਿਪੀ ਅੰਤਰਨ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਗਲਪ ਲਿਖਣਾ ਉਸ ਦਾ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੌਕ ਹੈ ਪਰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਲਿਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਅਤੇ ਚੁਣੌਤੀ ਉਸ ਨੂੰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਆਲੋਚਕ ਨਜਮ ਹੁਸੈਨ ਸੱਯਦ ਹੁਰਾਂ ਤੋਂ 1999 ਵਿਚ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਮੁਦੱਸਰ ਬਸ਼ੀਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਲੈਂਗੁਏਜ, ਆਰਟ ਐਂਡ ਕਲਚਰ, ਲਹੌਰ ਵਲੋਂ ਮਸੂਦ ਖੱਦਰਪੋਸ਼ ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਸ਼ਫ਼ਕਤ ਤਨਵੀਰ ਮਿਰਜ਼ਾ ਇਨਾਮ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਆ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।

ਬਸ਼ੀਰ ਨੇ ਉਰਦੂ, ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਡਿਗਰੀਆਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮਸਤ ਐਫ ਐਮ 103 ਰੇਡੀਓ ‘ਤੇ ਅਫ਼ਜ਼ਲ ਸਾਹਿਰ ਦੇ ਮੌਜ ਮੇਲਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਚ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਲਹੌਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੱਧਤਾ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਸੂਝਵਾਨ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਬਸ਼ੀਰ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਲਿਖਤੀ ਰਚਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਉਪਯੋਗ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਸੂਈ ਨਾਰਦਰਨ ਗੈਸ ਪਾਈਪਲਾਈਨਜ਼ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਵਿਹਾਰ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।