‘جیوؤنا سچ باقی جھوٹ’ کہانی سنگریہہ راہیں ہانس اپنی ولکھن اتے اُچے معیاراں والی برتانت کاری دا اُتم نمونہ پیش کردا ہے۔ ایس سنگریہہ دا وِشا وستو،کلا ۔ پکھ اتے درشٹی کون اپنے نویں پن کر کے اک پاسے پاٹھکاں دا اتے دوجے پاسے آلوچکان دا اُچیچا دھیان کھچن وچ سفل رہیا ہے۔ کہانی’ جیوؤنا سچ باقی جھوٹ؛ وچ اوہ درساؤندا ہے کہ ہر یک دی زندگی بہت قیمتی ہے۔ ہر منکھ دا اپنا سچ وکھرا اتے انوکھا ہوندا ہے جو اوس دے حالاتاں اوپر نربھر کردا ہے۔’ن ہوندا نہیں خالی’ کہانی وچ اک غریب گھر دا لڑکا ’جندو‘ سرکاری سکول وچ پڑھائی کرن لئی جدوجہد کر رہے نوں بے پرواہ اتے شرارتی منیا جاندا ہے۔ اک آدرشک ادھیاپک اوس دی یوگتا اتے بودھی نوں پچھان دا اتے سمجھدا ہے۔ اوہ جندو نوں روایتی سکھیا دی تھاں ناٹکی کریاواں راہیں سکھن دے موقعے پردان کردا ہے۔ ہانس ایس کہانی راہیں اپنے پاٹھکاں نوں ایہہ سوچن تے مجبور کردا ہے تے ویوگتا اتے بدھی توں خالی نہیں ہوندا۔ اوہ سماجک اسمانتا پرنالی سکھیا، دی کٹھورتا س پرائیوٹ، ات سرکاری سکولاں دے ادھیاپک اتے ودیارتھیاں دے وچکار دی اسمانتا تے پرشن چنن کھڑھے کردا ہے۔ ایہناں کہانیاں دے پاتر مانسک اتے بھاواتمک تنیا وچ جکڑے ہوئے پیش کیتے گئے ہن۔ ’لُتروں‘ کہانی دی کیندری پاتر انت وچ اپنی مالکن نوں دو ٹُک جواب دے دیندی ہے،’’ فیر تا ں بی بی بیواہ، فیر تان چھوٹی کرنی ہی پینی آں،بھاویں مہینے دی تنخواہ کٹ لئیں۔ لڑائی تاں میں دیکھنی ہی دیکھنی آ۔‘‘ ایہو جیہاں کہانیاں پاٹھکاں نوں احساس کرواؤندیاں ہن کہ اوکڑاں بھریا جیون اپنی جگہ اتے چِت نوں راضی کرن والا انند اپنی جگہ۔
